VAK là từ viết tắt của 3 chữ Visual, Auditory, Kinesthetic – Nhìn, nghe và vận động. Đây 3 kênh tiếp thu thông tin mà mỗi người chúng ta đều có. Tuy nhiên tùy mỗi người sẽ có những kênh tiếp thu này hoạt động tốt hơn những kênh còn lại và đó là điểm để chúng ta hiểu đâu là cách học, tiếp thu thông tin và làm việc hiệu quả nhất của mình là gì.
Phương cách học Visual (Thị giác)
Có hai xu hướng nhỏ hơn là: Ngôn ngữ (chữ viết) và không gian (hình ảnh).
Những người theo hướng Hình ảnh – Ngôn ngữ thích học qua ngôn ngữ viết như đọc và viết. họ nhớ dễ dàng những gì đã viết ra, thậm chí dù họ không đọc lại nó. Họ cũng dễ tập trung và người nói hơn nếu người đó nhìn họ.
Người học theo kiểu Hình ảnh – Không gian thường gặp khó khăn hơn với ngôn ngữ viết và làm việc tốt hơn với biểu đồ, phim ảnh và các loại hình ảnh khác. Họ dễ dàng hình dung ra khuôn mặt và địa điểm bằng cách sử dụng trí tưởng tượng và ít khi bị sai lạc.
Những Tip hay cho người học thông qua thị giác:
- Sử dụng các loại bút màu sắc và thường xuyên ghi chú để làm nổi bật các điểm quan trọng trong văn bản
- Sử dụng các vật liệu trực quan như: biểu đồ, tranh ảnh, video…trong học tập, làm viêc và nghiên cứu
- Giao tiếp hiệu quả hơn khi quan sát được cử chỉ điệu bộ của người đối diện
- Nếu chỉ nghe không sẽ rất dễ quên, tập thói quen ghi chú vắn tắt lại những thông tin mới nghe được
- Hình ảnh hóa thông tin bằng Sketnote, infographic, biểu đồ, bản đồ tư duy…
- Nên ngồi học ở những nơi thông thoáng có thể tương tác và nhìn thấy bảng viết và người truyền đạt
- Sử dụng nhiều màu bút và các font chữ khác nhau.
Phương cách học Auditory (Thính giác)
Có hai xu hướng nhỏ hơn là: âm thanh và ngôn ngữ nói
Những người có khuynh hướng âm thanh thường thích truyền tải kiến thức thông qua nói và nghe và thường làm một công việc mới tốt nhất sau khi nghe hướng dẫn từ một chuyên gia.
Đây là những người rất thoải mái với việc được nhận hướng dẫn bằng lời qua điện thoại và có thẻ nhớ được từ hoặc bài hát họ nghe.
Những Tip hay cho người học thông qua thính giác:
- Đọc thành tiếng các đoạn văn bản và thể hiện ý bằng lời nói
- Rèn luyện kỹ năng tốc ký những thông tin nghe được bằng những ký hiệu riêng
- Tham gia họp nhóm, trao đổi và thảo luận thường xuyên để trao đổi và ghi nhớ thông tin mới
- Chọn vị trí không gian yên tĩnh và tránh các tiếng ồn, việc mở nhạc nền không lời sẽ giúp cô lập với các tiếng ồn bên ngoài
Phương cách học Kinesthetic (Vận động)
Có hai xu hướng nhỏ hơn là: Tiếp xúc và thực hành
Những người này có khuynh hướng thích các hoạt động: Sờ, cảm giác, cầm, nắm, di chuyển và những hoạt động vẫn động khác. Họ dễ mất tập trung nếu có ít hoặc không có các kích thích bên ngoài hoặc vận động.
Những người này có thể làm một công việc mới tốt nhất khi tự tay thực hiện và học trong quá trình làm. Đây là những người thích thử nghiệm những cái mới và không bao giờ xem hướng dẫn trước.
Những Tip hay cho người học thông qua Vận động:
- Học qua việc quan sát, thực hành và tiếp xúc thực tế
- Làm việc nhóm, mô phỏng, giả lập tình huống và kết quả
- Cầm sách đi qua đi lại, đọc to các thông tin để tiếp thu tốt nhất
- Ôn lại các thông tin khi đang tập thể thao hoặc đang vận động
- Phân thời gian học tập, nghỉ ngơi hợp lý, không nên học một chỗ trong thời gian quá dài
- Nên có vật dụng và các món đồ chơi nhỏ để giữ tay chân luôn bận rộn, điều này sẽ giúp tăng khả năng tập trung hơn.